شبکه چهار بریتانیا به‌تازگی یک فیلم مستند درباره آخرین سربازان بریتانیایی که در روند تخلیه در افغانستان حضور داشتند، پخش کرده است. این فیلم مستند نشان می‌دهد برخی از این سربازان با آسیب‌های روانی مواجه شده‌اند. به گزارش روزنامه ایونینگ استاندارد، چاپ لندن، روان‌پزشکان گفته‌اند برخی از کسانی که در این مستند حضور دارند، معضلاتی را که در کابل با آن مواجه بودند، فراموش نکرده‌اند.

همچنین به گفته یک روان‌پزشک نظامی سابق، نیروهای نظامی که به عقب‌نشینی از افغانستان کمک کرده‌اند، ممکن است علاوه بر استرس پس از سانحه‌، به آسیب اخلاقی نیز مبتلا شده باشند.

پروفسور والتر بوستیل، مدیر تحقیقات موسسه خیریه مبارزه با استرس و سلامت روان جانبازان در بریتانیا، گفت که آسیب اخلاقی می‌تواند ناشی از ماموریت‌هایی باشد که در آن نیروهای نظامی به‌دلیل دستورهایی که به آن‌ها داده‌اند، احساس «معضل شخصی» کنند. شبکه چهار بریتانیا مستند دنباله‌داری را با نام «تخلیه» تهیه کرده است که روند ۱۵ روزه خروج افغان‌های همکار با نیروهای نظامی و سازمان‌های غیرنظامی بریتانیا را نشان می‌دهد.

بریتانیا طی این مدت توانست ۱۵ هزار شهروند افغانستان و تعدادی از شهروندان بریتانیا را از کابل خارج کند. سربازان بریتانیایی زن و مرد در این مستند سه قسمتی، درباره شکستن غرورشان به‌دلیل برخی اقدامات در طول عملیات تخلیه صحبت می‌کنند و به یاد می‌آورند که چگونه مجبور شدند از تخلیه افغان‌هایی که برای نجات زندگیشان التماس می‌کردند خودداری کنند، زیرا واجد شرایط حمایت بریتانیا نبودند.

پروفسور بوستیل می‌گوید:«آسیب اخلاقی این است که ما در مورد عملکردمان در افغانستان و در روزهای تخلیه، احساس شرم و گناه و حتی خیانت می‌کنیم. چیزی که با اصول ذاتی ما انسان‌ها مغایر است.»

او می‌گوید: «آسیب اخلاقی درواقع یک بیماری روانی نیست، اما منعکس‌کننده عملی است که ما برخلاف قوانین اخلاقی و شاید حتی دینی، انجام داده‌ایم. این‌ یک بیماری روانی نیست، ولی می‌تواند با یک بیماری روحی همراه باشد.»

پروفسور بوستیل می‌گوید: «با این حجم از شرم، گناه، سرزنش درونی و عصبانی بودن از دستورهای ارتش که به ما اجازه ندادند کار درست، یا آنچه ما احساس می‌کردیم کار درست است، انجام دهیم، مسلما آسیب اخلاقی در روان ما شکل می‌گیرد.»

کشیش ریچارد میکل که در هنگ چتر نجات فعالیت می‌کرد، می‌گوید:«‌من وقتی در افغانستان بودم احساس کردم چیزی در من تغییر کرده است. وقتی به خانه بازگشتم پس از چندی همسرم از من پرسید ترا چه شده است. تو چرا متفاوت شده‌ای؟»

او می‌گوید: «من مجبور شدم در آینه به خودم نگاه کنم. زمان زیادی طول کشید تا متوجه شدم که از این تجربه تغییر کرده‌ام، سپس به این نتیجه رسیدم که بروم و سعی کنم از کسی کمک بگیرم و روند مواجهه با آن را طی کنم. و این خیلی سخت است.»

سرجوخه دیوید میچل که در عملیات تخلیه شرکت کرده بود، در این مستند می‌گوید: «اگر قرار بود روزی برنامه تخلیه را انجام دهیم، بهتر بود که آن را همان ۲۰ سال پیش انجام می‌دادیم، نه این‌که بگذاریم طالبان بیاید و کنترل افغانستان را در دست بگیرد و ما در میان حضور آنان عملیات تخلیه انجام دهیم.»

پروفسور بوستیل می‌گوید بسیاری از سربازانی که با این آسیب‌ها روبرو شده‌اند، به‌شدت احساس ناراحتی می‌کنند. آنان باور دارند که عقب‌نشینی از افغانستان بدترین کاری بود که صورت گرفت.

آسیب‌های روانی نه‌تنها در میان سربازان بریتانیایی، بلکه در میان تمام نیروی‌های نظامی که افغانستان را ترک کرده‌اند وجود دارد. بسیاری از سربازان و حتی فرماندهانشان بر این باورند که ترک افغانستان به آن شکل، خیلی دردناک و شرم‌آور بود، به‌ویژه روند تخلیه در نیمه دوم ماه اوت که مجبور بودند ناله و التماس هزاران شهروند افغانستان را -که خواهان خروج از کشور بودند- نادیده بگیرند.